Stal żaroodporna i odporna na zgorzelinowanie ma tak dobrany skład, aby powstająca zgorzelina utrudniała możliwość dyfuzji elementów stopu w warstwie utlenionej i w ten sposób chroniła stal przed dalszym tworzeniem się zgorzeliny. Efekt ten osiąga się przede wszystkim dzięki utlenieniu chromu, będącego elementem stopu. Odporność na zgorzelinowanie podwyższają również krzem i aluminium. Rozróżnia się między stalą ferrytyczną a austenityczną. Stal ferrytyczna i ferrytyczno-austenityczna magnetyzuje, austenityczna nie.
Stal ferrytyczn
Chrom, będący jej głównym składnikiem, nadaje nie przekształcalną ferrytyczną strukturę. Dzięki wprowadzeniu krzemu i aluminium, jako składników stopu, które również działają ferrytotwórczo, odporność stali na zgorzelinowanie ulega dodatkowemu podwyższeniu.
Posiadają wysoką odporność na gazy zawierające siarkę, w wysokich temperaturach wykazują jednak mniejszą wytrzymałością czasową w porównaniu z żaroodporną stalą austenityczną.
W określonych zakresach temperatur występuje efekt kruchości i łamliwości. Zjawisko to jest szczególnie odczuwalne po ostudzeniu do temperatury pokojowej, dlatego należy unikać obciążeń typu uderzeniowego jak np. przy okazji napraw.
Stal austenityczna
Stal tego rodzaju ze względu na dodatkową zawartość niklu posiadają nie przekształcalną strukturę austenityczną i wyróżniają się wysoką wytrzymałością cieplną i odpornością na obciążenia dynamiczne..
Tendencja do kruchości i łamliwości jest znacznie mniejsza niż w przypadku stali ferrytycznej. Występuje niekiedy dopiero po długim czasie, po przekroczeniu temperatury minimalnej nie występuje wcale.
Odporność na zgorzelinowanie w atmosferze utleniającej jest bardzo duża, natomiast stal taka jest wrażliwa na działanie odtleniających gazów zawierających siarkę. Znakomicie dają się formować na zimno i można je spawać praktycznie dowolną metodą.
Stal na bazie niklu
Tworzywa te wykazują wysoką odporność na korozję, erozję i kawitację. Stopy odporne na ciepło są też niepodatne na korozję wywołaną gorącymi gazami i można je stosować w temperaturach do 1150ºC. Stopy na bazie niklu są stosowane w procesach techniki cieplnej i do budowy instalacji w elektrowniach. Wysoka zawartość niklu, zwłaszcza w atmosferze nie-utleniającej, czyni stopy podatnymi na działanie gazów zawierających siarkę. Rury z tego tworzywa nie mają skłonności do kruchości i łamliwości i nawet przy świetnej wytrzymałości cieplnej i wysokich temperaturach są bardzo odporne na obciążenia mechaniczne. Żaroodporne stopy na bazie niklu można spawać wszystkimi konwencjonalnymi metodami. |